چند سالی میشه که به خاطر قرارگیری گالری ای‌وان در منطقه‌ی الهیه، چشممون مدام به یک ساختمون مدرن سفید رنگ می‌افته که از میان دهه‌ها عبور کرده و روی دامنه‌های شیبدار محله‌ی الهیه جا خوش کرده؛ ساختمانی که به زبان تاریخ شفاهی معماری شهر از اوایل دهه‌ی پنجاه اینجا بوده، یعنی «مجتمع مسکونی آردیش» به معماری «هوشنگ علی‌عسگری».

با وجود نیم قرنی که از عمر مجتمع آردیش می‌گذره، این ساختمون همچنان به ساکنین و همچنین به چشم و ذهن دوستداران معماری خدمات رسانی میکنه.

همجواری سیمان سفید و فلز سیاه، خطوط مورب و صاف، فضاهای پر و خالی. کلیت پروژه‌ی مجتمع مسکونی آردیش رو می‌شه اینگونه توصیف کرد؛ فرم‌های مکعبی ناب که به نحو احسن به تامین عملکرد مورد نظرشون به عنوان یک اقامتگاه می‌پردازن. مجتمع آردیش نمونه‌ی خوبی از مواجه با شیب زمین محسوب می‌شه. بنا به بهترین نحو ممکن، سطحی صاف و مسطح بر روی شیبی بسیار زیاد برای اقامت فراهم کرده. در عین اینکه که با طرحی پلکانی و هم‌ارتفاع نکردن پنج توده‌ی شکل‌دهنده به ساختمان، خودش رو از شیب زمین جدا نکرده.

حجم‌ها و توده‌های سفید رنگی که با خطوط تیره سازه به همدیگه متصل شده‌ان؛ ما رو به یاد دسته‌ای از آثار نقاشی و معماری‌های مدرن می‌اندازه. مثل نقاشی‌های «پیت موندریان» و «ویلای ساوا» اثر «لوکوربوزیه».

ویلای ساوا در حومه‌ی شهر پاریس

 یک اثر مدرن می‌خواد -و در بعضی از موارد می‌تونه- که حافظه‌ی بصری مخاطب خودش رو با خلق تناسب‌ها و مدول‌های ریاضی، تحت تاثیر قرار بده؛ مجتمع آردیش با در پیش گرفتن همین اصول، در کنار کمینه‌گرایی (مینیمالیسم) زبان بصری خودش رو تا حد امکان به زبان معماری مدرن نزدیک کرده و از این رو می‌تونه نماینده‌ی خوبی برای قسمتی از معماری مدرن رایج طی دهه‌ی پنجاه شمسی در تهران باشه.

مجتمع آردیش همچنین می‌تونه یکی از جلوه‌های معماری معاصر شهر تهران باشه که کیفیت رو تا بن‌بست‌های تهران و در یک پروژه مسکونی شخصی‌ساز، با خودش همراه کرده؛ یک گنجینه‌ی معماری که با کمترین استفاده و بهره‌گیری از عناصر تزئینی و بیشترین توجه به کارکرد، همچنان می‌تونه از زیبایی بگه و ما رو مخاطب خودش قرار بده!

سازه‌ی فلزی آشکار این مجتمع، از خصوصیات منحصر به‌فرد دیگه این بناست. اگرچه بعضی از قسمت‌های فلزی آشکار این سازه جنبه تزئینی داره، اما قرارگیری اون در انبوهی از توده‌ی سیمانی و سفید رنگ، جلوه‌ای از کارکردگرایی و در اولویت بودن کارکرد در یک ساختمان مدرن رو یادآوری می‌کنه. در واقع زیبایی‌ای که در کارکرد تعریف می‌شه، و فرمی که به دنبال کارکرد حرکت می‌کنه، جهان‌بینی معماری مدرن رو شکل می‌ده.

استفاده از سازه‌ی آشکار به شکل تزئینی و خلق فضاهای پر و خالی، امضاء خاص هوشنگ علی‌عسگریه که در یکی دیگه از کارهاش، ساختمان مسکونی میدون نیلوفر، واقع در خیابون میرداماد هم می‌شه اون رو دید.

کیفیت اولیه‌ی خود بنا، همچنین حفظ و توجه به اون در طی این سال‌ها، شرایطی رو برای این مجتمع فراهم کرده که هنوز می‌تونه در کیفیتی مناسب به زیست خودش ادامه بده. اما خب، همواره رشد سرسام‌آور قیمت زمین در طی این سال‌ها و ارزش یافتن ایجاد تراکم، تهدیدی برای این دست ساختمان‌ها تلقی می‌شه. غولی بی‌رحم، که معماری معاصر ایران رو می‌بلعه!


نشونی مجتمع مسکونی آردیش: الهیه، خیابون شریفی‌منش، خیابون مهدیه، خیابون جبهه، کوچه‌ی لسانی، بن‌بست حمید

شبکه‌ پیاده

پیاده، یک رسانه‌ی شهری و برای تهرانه؛ به این معنی که از اتفاق‌های شهر، فضاها و مغازه‌ها، تاریخچه و اخبار پایتخت صحبت می‌کنه و در تلاشه پیوند بین شهر با شهروندان رو قوی‌تر کنه.

Recent Posts

قسمت اول پادکست رادیو پیاده: موزه‌ی هنرهای معاصر

موزه‌ای تو محله‌ی امیرآباد و خیابون کارگر هست که شماری از ارزشمندترین آثار دنیای هنرهای…

2 هفته ago

مسیر پیاده‌گردی تهران-هالیوود

لاله‌زار از اولین خیابون‌هایی بوده که توی دوره‌ی حکومت ناصرالدین‌شاه قاجاری ساخته می‌شه و به…

1 ماه ago

در مسیر هنر مدرن تهران

قدم گذاشتن جای ردپای هنرمندان پیشرو هنر معاصر تهران، از منصور قندریز تا کامران دیبا…

1 ماه ago

از خانه‌ی نیما تا باغِ امیرتیمور

نجواهای شاعرانه‌ی خالق «شعرِ نو» و روایتی تراژیک از صاحب‌آوازِ «الهه‌ی ناز»، باغ‌هایی برای ییلاق…

1 ماه ago

بهار در شیب‌های سهروردی

بزنیم به دل سهروردی که کوچه‌‌خیابون‌های پر شیب و خونه‌های دو‌سه‌طبقه‌ی ویلایی و اغذیه‌فروشی‌های نوستالژیکش…

1 ماه ago

از پارک امین‌الدوله تا کاباره‌ی رنگین‌کمان

ز بوی پیچ امین‌الدوله تا رنگ‌های نئونی پیست رقص، از فضای فراغتی و خصوصی عصر…

1 ماه ago