اگر ساکن محله فردوسی، ایرانشهر یا خیابون ثریا (سمیهی کنونی) بوده باشید یا گذر و کارتون به این حوالی افتاده باشه، هیچ بعید نیست از خیابون زیبای (موسوی کنونی) رد شده باشید و بنای اسرارآمیز و متفاوت این خیابون، شما رو مات و مبهوت خودش کرده باشه؛ یعنی «ساختمون پروین».
این ساختمون با تاریخچه، معماری و اون مجسمههای شگفتیبرانگیزش، همیشه یکی از نقطههای خاص شهر تهران بوده.
![ساختمان پروین با مجسمههایی از رسام ارژنگی در خیابان موسوی (فرصت سابق)](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P3-33-1024x684.jpg)
![در ورودی ساختمان پروین در خیابان موسوی (فرصت سابق)](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P4-34-819x1024.jpg)
مالک این بنا، «حسین پروین» از بازرگانان سالهای دور ایران بود که این بنا رو برای خانوادهی خودش ساخت. حتی هنوز نام خودش و فرزندش داریوش، در ورودی ساختمان و بهصورت دونههای سنگی سفید قابل مشاهدهست. بنایی که سالها بعد در مجاورت اون کلیسای سنت جوزف کاتولیک آشوری ساخته شد و امروزه با الحاقاتی بسیار در جدارههاش مواجه شده.
این عمارت اکثر الگوهای معماری مدرن اولیه رو در جزئیات خودش داره؛ مثلا موزائیککاری مرسوم و پنلی اون دوران در ساختمون پروین دیده میشه. پنلهای موزاییک هر طبقه در طول سالهای متمادی، رنگهای مختلف خورده و رنگ اصلی اون فقط در آخرین طبقه و بخشهایی از نمای جنوبی قابل مشاهدهست. در بام هم، جزئیاتی از معماری آرت دکو تونسته به بنا سر و شکل مدرنتری بده.
![استفاده از پنلهای موزائیک در ساختمان پروین در خیابان موسوی، خیابان ثمیه](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P5-36-819x1024.jpg)
اما یکی از مهمترین نشونههای این بنا که اون را از بین بناهای معاصر شاخصتر میكنه، دو مجسمهی زن در بام ساختمونه که مشعلی رو در دست دارن و مانند دو فرشتهی نگهبان از این عمارت مراقبت میکنن. این مجسمهها توسط استاد نقاش و مجسمهساز «رسام ارژنگی» و به سفارش حسین پروین بهصورت اختصاصی برای این پروژه طراحی و ساخته شدهان. مجسمههایی که امروزه نیاز به مرمت دارن و از میراث معماری و مجسمهسازی شهر به حساب میآن.
![مجسمههای دو زن مشعل به دست در ساختمان خیابان موسوی، خیابان ثمیه](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P7-31-1024x691.jpg)
جالبه بدونید که خیابون فرصت، علاوه بر ساختمون ارزشمند پروین و کلیسای دژمانندِ سنت جوزف کاتولیک آشوری، یک ساختمون شاخص دیگه هم داره که امروزه با کاربری کافه رستوران، به زندگی خودش ادامه میده. ساختمون عمارت فرهنگ و غذای گود که اثری از پل آبکار، معمار ایرانی ارمنیتبار هست.
![عمارت فرهنگ و غذای گود در خیابان موسوی، بنایی از معمار ارمنی پل آبکار](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P8-28-818x1024.jpg)
![کلیسای قلعهمانند سنت جوزف (کلیسای کاتولیک آشوری) در خیابان موسوی](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P9-23-819x1024.jpg)
این گزارش در بهار ۱۴۰۱ در اینستاگرام پیاده منتشر شد و یکی از جذابترین پستهای تمام دوران از آب دراومد! چرا که نوادگان و اعضای فامیل آقای حسین پروین، مالک ساختمون، به طرز جالبی به این پست رسیدن، از خاطراتشون گفتن و اعضای دیگهی خانواده رو پیدا کردن.
چند نفر از اعضای خانواده و افرادی که گذرشون به داخل این ساختمون افتاده، نکتههای جالبی از ساختمون پروین تعریف کردن که این زیر براتون یادداشت میکنیم تا شما هم کیفش رو ببرید:
- معماری که به کارهای روزمرهی بنا در حین ساخته شدن رسیدگی میکرد، معمار اژدری نام داشت.
- مشعلی که در دست مجسمهها دیده میشه، روزگاری حباب چراغی رو حمل میکرده که اون چراغ، روشن میشده!
- گویی مرحوم حسین پروین، از خانهای آستارا، مالک روستای عباسآباد واقع در آستارا و کاندیدای نمایندگی مجلس شورای ملی ایران از آستارا بوده.
- یه زمان، زیرزمین این ساختمون به صورت اجاره در اختیار یک فرد نقاش قرار گرفته بود و کاربری کارگاه نقاشی داشت.
![مجسمهی زنان مشعل به دست در ساختمان خیابان موسوی](https://peeyade.com/wp-content/uploads/2022/12/P10-24-817x1024.jpg)
نشونی ساختمون پروین در تهران: خیابون ثمیه، خیابون موسوی، نبش کوچهی شهید محمد صادق محمدپور