محلهی بهجتآباد در شهر تهران ریشهای تاریخی داره و در دورهی قاجار یکی از شمالیترین دروازههای شهر بهنام دروازهی بهجتآباد در همین محل قرار داشته. میگن که ناصرالدین شاه، به جهت سرسبزی این محله، گاهی به اون سر میزده.
تا امروز در حدود ۵۰ سال از ساخت اولین مجموعهی مسکونی ایران، یعنی «ساختمانهای بهجتآباد» میگذره. بهجتآباد پروژهی مهمی بود که دروازهی جدیدی در سبک زندگی و معماری شهر تهران باز کرد، تا جایی که هر بلندمرتبهی مسکونی در ایران، به طور خاص از لحاظ زمانی، پس از ساختمانهای بهجت آباد قرار میگیره.
ساختمانهای بهجتآباد با حمایت و سفارش دولت، و در راستای سیاستهای حاکمیت وقت، جهت تسریع روند جهانیسازی و تشویق مردم به آپارتماننشینی و سبک زندگی جدید شهری، توسط پیمانکاران خارجی ساخته شد. پس از بهجتآباد، در محدوده میدان ونک، پارک ساعی و میدان صنعت هم پروژهای مسکونی بلندمرتبهای ساخته شد.
بهجتآباد بهصورت چهارده بلوک ۱۴ طبقهای، روی اسکلت بتنی به ارتفاع ۴۲ متر در سال ۱۳۵۱ به بهره برداری رسید. در حجم این بلوکها هیچ عنصر تاریخی و منطقهای اون دوره و حتی قبلترش دیده نمیشه. تنها مکعبهایی همراه با پوششی از سنگدونههای ریز و خشن، که حالا رد سیاهی تهران، چندین پرده رنگ اونها رو تیرهتر کرده.
جانمایی این ساختمانها در محلهی بهجتآباد، نزدیک به بلوار کشاورز که از مهمترین مراکز اجتماعی جدید شهر بود، رویکردی توسعهگرایانه به حساب میاومد. بهموجب احداث این ساختمانها، فروشگاه بزرگ کوروش (قدس کنونی) هم در همون حوالی افتتاح شده بود.
ساختمانهای بهجتآباد، در زمان افتتاح با استقبال عموم مردم مواجه نشد و بافت سنتی جامعه، تمایل چندانی به تجویز شیوهی جدید و زندگی در این آپارتمانها نشون نداد. در این مجموعه، برای اولین بار جامعه با عدم تفکیک فضای عمومی و خصوصی به شکل سنتی و همجواری و شکل جدید همسایگی مواجه شده بود. برای مثال وجود استخر روباز در مرکز مجموعه در اون زمان توسط جامعه به راحتی پذیرفتنی نبود!
با توجه به اینکه خیلی از مسائل برجنشینی برای نخستینبار در پروژهی بهجت آباد توسط جامعهی ایرانی تجربه میشد، این مجموعه رو میشه پیشگام فرهنگ آپارتماننشینی و دارای ارزشهای جامعه شناسانه دونست. برای همینه که از همون زمان تا به امروز، بهجتآباد نشونی از تجدّد رو در خودش داشته و این، براش به یه ارزش و ویژگی تبدیل شده.
بهجتآباد با اینکه عمری طولانی داره، اما همچنان از بسیاری مجتمعهای شهر از لحاظ فرهنگی، یکدستتر و از لحاظ معماری خوش ساختتره. بخشی از ساکنین این آپارتمانها در طی چند دهه سکونت حس تعلق خاطر، امنیت و غنای بسیاری به این مجموعه اعطا کردهان.
مجتمع بهجتآباد اگرچه در حال حاضر در میان هیاهوی شهر، وضعیت چشمگیر سابق خودش رو نداره، اما بیشک بخشی از تاریخ معاصر شهر تهران محسوب میشه. تاریخی که رد توسعه، انقلاب و حتی موشکباران پایتخت در سالهای جنگ رو به خود داره.
طبیعیه که این مجتمع برای ساکنینش ساخته شده اما همچنان میشه از تماشای چشمانداز این گنجینهی معماری لذت برد. برای تماشای دورنمای مجموعهی مسکونی بهجتآباد، تقاطع خیابون زرتشت با حافظ رو بجورید…
